सन् २०२१ को पुरै जुन महिना राष्ट्रिय आविष्कार केन्द्रका संस्थापक महाबीर पुनसँग (हामी मायाले दाइ भन्छौं) कयौं अमेरिकी प्रमुख सहरमा नेपाली समुदायका नागरिक, विद्यार्थी, वैज्ञानिक, इन्जिनियर, डाक्टर, उद्यमी, सम्भावित लगानीकर्तासँग भेटघाटमा थिएँ। १९९० को दशकमा उनलाई छात्रवृत्ति प्रदान गरी अमेरिका पढ्न मद्दत गर्ने युनिभर्सिटी अफ नब्रास्काका प्राध्यापक, जो उनका आजीवन मार्गदर्शक र सहकर्मी पनि थिए, […]

• १ year अगाडि

युगीन विवेक रजस्वला हुनु अगावै एक बालिकाको ‘कुमारीत्वको मूल्य’ कति ? एक सय ? एक हजार ? कि एक लाख ? कति त ? उनले यसका लागि मात्र एक ‘क्वाटर’ मागेकी थिइन्, सिर्फ एक क्वाटर ‘सराब’ । यस घटनाले मलाई लामो समयसम्म सोचमग्न र बेचैन बनाएको थियो । म बाँचेको जुन भूगोलको बनावट हो । […]

• १ year अगाडि

बझाङ । म राजा जयपृथ्वीबहादुर सिंहबारे अध्ययन, अनुसन्धान गर्दै उनको जीवन दर्शनबारे लेख्ने क्रममा छु । राजावादी भन्न साथ तपाईँको मनमा कस्तो विचार आउँछ ? हिजोवादी, रुढ़िवादी, पुरातन चेत भएको, आजको जनभाव नबुझेको, व्यक्तिको क्षमता र उत्कृष्टता भन्दा वंश र धर्मको वर्चस्वमा विश्वास गर्ने, चाकरी गरे मालिकले सब ठिक गरी दिन्छन् भन्नेमा विश्वास गर्ने, हिजोको […]

• २ years अगाडि

जसुई ठौरको पन उइलैबटीको चलिआयाको (इतिहास) माइसको बानीबेहोरा (सभ्यता) को सम्पत्तिमध्य हामुले बोल्न्या भाषा पन एक हो । भन्याँ उखानै छइन, भाषा हराया लिपि हराँदो, लिपि हराया जाति हराँदो, जाति हराया इतिहास हराँदो, इतिहासै हराया माइस आफूई हराँदो । त्यसाइले जसुई देशको पन भाषाले संस्कृति रे पहिचान बचायाका हुँदा छन् । हामुले पन हाम्रा बझाङको […]

• २ years अगाडि

मुइले बझाङीमा विज्ञान भाग–५ मी ‘तम्री माले दिया जति हाम्री मा पोख्नीछिँ’ भन्न्या विषयमी प्राकृतिक सम्पदाका बारे चर्चा अर्याको छियाँ । त्यै बेला मैले जलवायु परिवर्तनको प्रकोप होइ बाच्नाखी मस्तै वन तथा प्रकृति बचाउनु पण्दो छ पन भन्याको छियाँ । बझाङीमा विज्ञान भाग-१२ मी मु आज ‘पृथ्वीको फोक्सो’ भनेर चिन्नियाको दक्षिणी अमेरिकाको अमेजनमा रह्याको उष्णकटीबन्धिय […]

• २ years अगाडि

कमला कुमारी खाती बिष्ट महिला अध्यक्ष, पतञ्जली योग समिति, बझाङ सामान्यतया योग भनेको के हो ? शारीरिक रूपमा स्वस्थ, मानसिक तवरले शान्त र अध्यात्मिक रूपमा उच्च चेतनायुक्त भएर जिउने कला योग हो । आत्माको परमात्मासँगको जोड नै योग मानिन्छ । योग एक किसिमको अनुभूति र रूपान्तरण पनि हो । यसले मानिसलाई निरोगी स्वस्थ, फुर्तिलो, जाँगरिलो […]

• २ years अगाडि

चार जनाको कोरम पुगी हाल्यो, यो पदमा काम केही छैन, ट्याम पास कसरी गर्ने ? आउनुहोस्, उपप्रधानमन्त्रीज्यूहरू कल ब्रेक (ओटी) खेलौँ । अब खाल कहाँ जमाउने भन्नुहोला ? बिना विभागीय मन्त्रालयको अफिस खाली छ सिंहदरबारमा त्यही जमाऔँ खाल । त्यहाँ भौतिक पूर्वाधार (टेबल, कुर्सी, गलैँचा, चकटी) छँदैछन् । पूर्वाधार मन्त्री भएको ठाउँ पूर्वाधारको के कमी […]

• २ years अगाडि

ऐनबहादुर सिंह नेपाल सुन्दर, शान्त र प्राकृतिक दृष्टिले रमणीय, विश्वको सर्वोच्च शिखर सगरमाथालगायतका धेरै हिमाल असंख्य नदीनाला, ताल तलैया, छहरा, हरिया वनजंगल, भन्ज्याङ, चौतारी र लेकबेशीले सिंगारिएको देश हो । भौगोलिक दृष्टिले हिमाल, पहाड र तराईमा विभक्त यो देश गौतम बुद्धको जन्मभूमि र जनकको कर्मभूमिले विश्वमा नै चिनिएको छ । साँच्चै नै यो देश धार्मिक […]

• २ years अगाडि

बबरजंग सिंह कैलाली । आज नेपालको शिक्षा प्रणाली, युवाको भविष्य हेर्दा कतैबाट पनि आश गर्ने ठाउँ छैन । यस्तो निराश हुनुको पछाडि हाम्रो देशको राजनीति र युवा विद्यार्थीको उपस्थिति हो । नेपालको विद्यार्थी आन्दोलन निकै उतारचढाबको स्थितिबाट अगाडि बढेको देखिन्छ । विद्यार्थी आन्दोलन लामो संघर्ष र इमान्दारीका साथ नेतृत्व गर्ने नेताहरू योगदानले स्थापित भएको हो […]

• २ years अगाडि

प्रेम आचार्यजीको आत्माले शान्ति पाओस् ! उहाँको वारमा हार्दिक समवेदना ! उनको दुःखद आत्मदाहको घटनामा सरकार, भ्रष्ट प्रणाली, बिचौलिया, असक्षम नेतृत्वलाई जति दोष दिए पनि कम छ । यो समग्र भ्रष्ट संरचनाबारे संजालमा जोडदार बहस छेडिएको छ । यो सबै माझ मानसिक स्वास्थ्य र डिप्रेसन जस्ता मनोरोग बारे बहस जति हुनु पर्थ्यो भएको छैन । […]

• २ years अगाडि

रामहरी ओझा दिपायल । केही समयअघि कैलाली जिल्लाबाट प्रकाशन हुँदै आएको एक पत्रिकाको वार्षिकोत्सवमा सहभागी हुने अवसर मिल्यो । कार्यक्रममा समय सान्दर्भिक विषय थियो सञ्चारकर्मीहरूबीच अन्तरक्रिया । ‘मर्यादित पत्रकारिता, आजको आवश्यकता’ । यद्यपी अन्तरक्रिया भने पनि कार्यक्रम अन्तरक्रियात्मक नभई प्रवचनात्मक शैलीमा गयो, तर विषय चाँही दमदार थियो र यसमा व्यापक रुपमा छलफल गर्नु पर्ने थियो […]

• २ years अगाडि

हरेक राष्ट्रको निर्माणमा – स्थापना या स्वतन्त्रता सङ्ग्राममा – योगदान दिएका अभियन्ता, सेनानी या जन-नेताको स्मरण गरिन्छ। गणतन्त्र नेपालमा पृथ्वीनारायणलाई फालिएको शाह वंशका राजा भन्दा पनि राष्ट्रिय एकताका प्रतीकका रूपमा हेरिनु पर्छ। फालिएका शाहवंशजीलाई एकताको प्रतीकको रूपमा हेर्दा राजसंस्था फर्काऊँ भन्ने प्रतिगमनकारी तत्त्वहरू सक्रिय होलान् भन्ने डर लाग्छ भने अमर सिंह थापा या बलभद्र कुँवर […]

• २ years अगाडि