बझाङ । म राजा जयपृथ्वीबहादुर सिंहबारे अध्ययन, अनुसन्धान गर्दै उनको जीवन दर्शनबारे लेख्ने क्रममा छु । राजावादी भन्न साथ तपाईँको मनमा कस्तो विचार आउँछ ? हिजोवादी, रुढ़िवादी, पुरातन चेत भएको, आजको जनभाव नबुझेको, व्यक्तिको क्षमता र उत्कृष्टता भन्दा वंश र धर्मको वर्चस्वमा विश्वास गर्ने, चाकरी गरे मालिकले सब ठिक गरी दिन्छन् भन्नेमा विश्वास गर्ने, हिजोको […]

• २ years अगाडि

मुइले बझाङीमा विज्ञान भाग–५ मी ‘तम्री माले दिया जति हाम्री मा पोख्नीछिँ’ भन्न्या विषयमी प्राकृतिक सम्पदाका बारे चर्चा अर्याको छियाँ । त्यै बेला मैले जलवायु परिवर्तनको प्रकोप होइ बाच्नाखी मस्तै वन तथा प्रकृति बचाउनु पण्दो छ पन भन्याको छियाँ । बझाङीमा विज्ञान भाग-१२ मी मु आज ‘पृथ्वीको फोक्सो’ भनेर चिन्नियाको दक्षिणी अमेरिकाको अमेजनमा रह्याको उष्णकटीबन्धिय […]

• २ years अगाडि

चार जनाको कोरम पुगी हाल्यो, यो पदमा काम केही छैन, ट्याम पास कसरी गर्ने ? आउनुहोस्, उपप्रधानमन्त्रीज्यूहरू कल ब्रेक (ओटी) खेलौँ । अब खाल कहाँ जमाउने भन्नुहोला ? बिना विभागीय मन्त्रालयको अफिस खाली छ सिंहदरबारमा त्यही जमाऔँ खाल । त्यहाँ भौतिक पूर्वाधार (टेबल, कुर्सी, गलैँचा, चकटी) छँदैछन् । पूर्वाधार मन्त्री भएको ठाउँ पूर्वाधारको के कमी […]

• २ years अगाडि

ऐनबहादुर सिंह नेपाल सुन्दर, शान्त र प्राकृतिक दृष्टिले रमणीय, विश्वको सर्वोच्च शिखर सगरमाथालगायतका धेरै हिमाल असंख्य नदीनाला, ताल तलैया, छहरा, हरिया वनजंगल, भन्ज्याङ, चौतारी र लेकबेशीले सिंगारिएको देश हो । भौगोलिक दृष्टिले हिमाल, पहाड र तराईमा विभक्त यो देश गौतम बुद्धको जन्मभूमि र जनकको कर्मभूमिले विश्वमा नै चिनिएको छ । साँच्चै नै यो देश धार्मिक […]

• २ years अगाडि

बबरजंग सिंह कैलाली । आज नेपालको शिक्षा प्रणाली, युवाको भविष्य हेर्दा कतैबाट पनि आश गर्ने ठाउँ छैन । यस्तो निराश हुनुको पछाडि हाम्रो देशको राजनीति र युवा विद्यार्थीको उपस्थिति हो । नेपालको विद्यार्थी आन्दोलन निकै उतारचढाबको स्थितिबाट अगाडि बढेको देखिन्छ । विद्यार्थी आन्दोलन लामो संघर्ष र इमान्दारीका साथ नेतृत्व गर्ने नेताहरू योगदानले स्थापित भएको हो […]

• २ years अगाडि

प्रेम आचार्यजीको आत्माले शान्ति पाओस् ! उहाँको वारमा हार्दिक समवेदना ! उनको दुःखद आत्मदाहको घटनामा सरकार, भ्रष्ट प्रणाली, बिचौलिया, असक्षम नेतृत्वलाई जति दोष दिए पनि कम छ । यो समग्र भ्रष्ट संरचनाबारे संजालमा जोडदार बहस छेडिएको छ । यो सबै माझ मानसिक स्वास्थ्य र डिप्रेसन जस्ता मनोरोग बारे बहस जति हुनु पर्थ्यो भएको छैन । […]

• २ years अगाडि

रामहरी ओझा दिपायल । केही समयअघि कैलाली जिल्लाबाट प्रकाशन हुँदै आएको एक पत्रिकाको वार्षिकोत्सवमा सहभागी हुने अवसर मिल्यो । कार्यक्रममा समय सान्दर्भिक विषय थियो सञ्चारकर्मीहरूबीच अन्तरक्रिया । ‘मर्यादित पत्रकारिता, आजको आवश्यकता’ । यद्यपी अन्तरक्रिया भने पनि कार्यक्रम अन्तरक्रियात्मक नभई प्रवचनात्मक शैलीमा गयो, तर विषय चाँही दमदार थियो र यसमा व्यापक रुपमा छलफल गर्नु पर्ने थियो […]

• २ years अगाडि

हरेक राष्ट्रको निर्माणमा – स्थापना या स्वतन्त्रता सङ्ग्राममा – योगदान दिएका अभियन्ता, सेनानी या जन-नेताको स्मरण गरिन्छ। गणतन्त्र नेपालमा पृथ्वीनारायणलाई फालिएको शाह वंशका राजा भन्दा पनि राष्ट्रिय एकताका प्रतीकका रूपमा हेरिनु पर्छ। फालिएका शाहवंशजीलाई एकताको प्रतीकको रूपमा हेर्दा राजसंस्था फर्काऊँ भन्ने प्रतिगमनकारी तत्त्वहरू सक्रिय होलान् भन्ने डर लाग्छ भने अमर सिंह थापा या बलभद्र कुँवर […]

• २ years अगाडि

जताततै प्रेमिल जोडीहरुले मनाउने पर्व ‘भ्यालेन्टाइन डे’को रौनक छाउँदै थियो । हग डे, किस डे, रोज डेलगायतका ‘पर्वहरु’को अवसर भन्दै फेसबुक प्रयोगकर्ता साथीहरुले म्यासेज पठाइरहेका थिए । नयाँ जोडी खोज्ने र पुराना जोडीबीचको सम्बन्ध प्रगाढ बनाउने प्रयत्न जोकोहीबाट भइरहेको थियो । एउटा नाटकीय भद्दा मजाक ममाथि पनि भइरहेको थियो । केही दिनअगाडि मैले पनि नयाँ […]

• २ years अगाडि

समाजले ढुंगे युगदेखि विभिन्न चरण पार गर्दै औद्योगिक युगको दैलो उघारी सकेको छ । तर, त्यसभित्रको शिक्षा तथा चेतनास्तर भने पछाडि धकेलिँदै गएको छ । प्रविधिमा रूपान्तरण हुनुपर्ने समाज तिरस्कृतको बाटोतिर लागेको छ । हाम्रै पुस्तालाई हेर्ने हो भने पनि हिजो अस्तिभन्दा पछाडि धकेलिएको पाइन्छ । नैतिक संस्कार, जिम्मेवारीपन र परनिर्भरताले नेपाली समाज जवरजस्त रंगिएको […]

• २ years अगाडि

मु बझाङीमा विज्ञान भाग –११ मी मु आज मनोविज्ञानको बारेमी भन्दो भयाँ हा त । यसुई चुनावमी झल्क्याको जनताको मनस्थितिबारे कुडा हरौं । अहिले भयाको चुनावमी देशैभरी सहरमा परिवर्तन हुनुपण्यो भन्या माइस प्रत्यक्ष र समानुपातिक दुवैमा फेर्याका धेक्या । दुर्गम ठौर पन कम्तिमा समानुपातिकमी केइ नौलाखी पन हेरौँ भन्या जसो धेकियो । हाम्रै छिमेकी डडेलधुरामी […]

• २ years अगाडि

काठमाडौँ । चुनाव निकटै एक सप्ताहको लागी अमेरिकाबाट नेपाल आउँदा काठमाडौँ-१ को चुनावी माहौलको धरातलीय अवस्था हेर्ने विचार थियो । सञ्जालमा निकै “भाइरल” रहेका उम्मेद्वार के मतदाताको घर दैलोमा पनि उत्तिकै चर्चित होलान् कि मिडियाबाजी मात्रै होला ? यही प्रश्नको प्रत्यक्ष उत्तर पाउन काठमाडौँ-१ मा बसोबास गर्ने मेरा केही युवा मित्रहरूलाई सम्पर्क गर्दा उनीहरूले, “ल […]

• २ years अगाडि